Magonjwa Ya Akili:
Magonjwa ya akili ni matatizo ya ubongo ambayo humfanya mtu kuwa na hisia, fikra na matendo tofauti na yale yanayotarajiwa na jamii na kushindwa kukabiliana na changamoto za maisha.
Sababu Za Magonjwa Ya Akili:
Magonjwa ya akili yanaweza kusababishwa na sababu za kibaiolojia au kisaikolojia.
A) Sababu Za Kibaiolojia.
Zifuatazo ni sababu za kibaiolojia zinazoweza kusababisha magonjwa ya akili ambazo ni pamoja na;
1) Kurithi vinasaba kutoka kwa wazazi (genetic factor).
2) Magonjwa ya muda mrefu kama vile degedege (convulsion), malaria kali (severe malaria), ukimwi n.k
3) Matumizi ya dawa za kulevya.
B) Sababu Za Kisaikolojia.
Zifuatazo ni sababu za kisaikolojia zinazoweza kusababisha magonjwa ya akili ambazo ni pamoja na;
1) Majanga, ubakaji, uvamizi, ajali, utekaji nyara, kukosa elimu, kukosa ajira n.k.
2) Kufiwa, kutengana, talaka, ugoni, kufungwa.
3) Kufukuzwa kazi, kukosa mishahara, kustaafu kazi n.k
4) Kutofanya vizuri kwenye masomo na kufukuzwa shule/chuo.
5) Matatizo yanayowaathiri watoto.
6) Kunyanyaswa kingono.
7) Kupigwa na kutengwa.
8) Kutothaminiwa.
9) Kutokupata matunzo stahiki.
Dalili Za Magonjwa Ya Akili:
Magonjwa ya akili yapo ya aina nyingi na dalili zake zinatofautiana kati ya ugonjwa mmoja na mwingine.
A) Dalili Za Kihisia.
1) Kusikia sauti ambazo watu wengine hawazikii.
2) Kuona vitu ambavyo watu wengine hawavioni.
3) Kuhisi kufuatiliwa na watu.
4) Wivu uliopitiliza.
5) Kuhisi mawazo yake yanajulikana na watu wengine au yanazungumzwa kwenye vyombo vya habari.
6) Kuhisi kuwa mtu anatumia mawazo yake kufanya mambo fulani.
7) Kuhisi harufu ambayo watu wengine hawaisikii.
8) Kuhisi maisha hayana thamani na kuona bora kufa kuliko kuishi.
B) Dalili Za Kimwili.
1) Kukosa furaha au kuwa na furaha kupita kiasi.
2) Kuwa na wasiwasi au woga kupita kiasi.
3) Kupunguza kuongea au kuongea kupita kiasi.
4) Hasira za haraka na kufikia hatua ya kudhuru watu au kuharibu vitu.
5) Kuwa na msongo wa mawazo.
6) Kujitenga na watu na kupenda kukaa mwenyewe muda mwingi.
7) Kutokuwa na ari (mood) ya kufanya kazi au kufanya kazi nyingi kwa wakati mmoja bila kuzikamilisha.
8) Kutokujijali usafi na muonekano wake.
9) Kutokuonyesha hisia yoyote usoni mwake (furaha au uzuni).
10) Maumivu sehemu mbalimbali za mwili ambayo vipimo vya hospitali havionyeshi tatizo lolote la kimwili.
C) Dalili Za Kiakili.
1) Kukosa umakini wa shughuli zake za kila siku.
2) Kusahau kwa haraka au kupoteza kumbukumbu.
3) Kukosa uwezo wa kupambanua mambo kwa mitazamo tofauti.
4) Kutokujali.
5) Kuwa na imani zisizo za kawaida kama vile;
i) Kuwa mtu maarufu au nabii.
ii) Kupokea taarifa kutoka kwenye redio au mitandao ya simu.
iii) Imani ya kuwasiliana na watu maarufu.
iv) Kuamini kuwa na nguvu ya ziada kutoka nje ya mwili.
v) Imani kuwa kuna watu wanamfuatilia au wanataka kumdhuru.
6) Mawazo yake hayana mtiririko unaoeleweka.
Tiba Ya Magonjwa Ya Akili:
Matibabu ya magonjwa ya akili hutofautiana kati ya ugonjwa mmoja na mwingine.
Matibabu hayo ni pamoja na;
1) Elimu kwa jamii kuhusiana na magonjwa ya akili ni kitu cha muhimu sana katika kuzuia kujirudia au kupata ugonjwa wa akili, juu ya matibabu na msaada anaohitaji mgonjwa ili kuendelea na maisha yake ya kila siku.
2) Kupatiwa uchunguzi mapema ili apatiwe tiba sahihi na ya mapema.
3) Tiba ya kisaikolojia (kujitambua aliko, anapotaka kuwa na kuamua kufanya mabadiliko kwa kutegemea uwezo wake mwenyewe).
4) Tiba kimwili kutumia dawa za hospitali.
5) Matibabu kwenye nyumba za upataji nafuu (sober house).
6) Ushirikiano kati ya mgonjwa, familia na wataalamu wa tiba huleta mafanikio makubwa sana katika matibabu.
7) Kutokutumia madawa ya kulevya ikiwa ni pamoja na vilevi.
8) Kupata muda mrefu wa kupumzika.
9) Fanya mazoezi.
10) Usijitenge na jamii.
11) Kujibidisha kwenye shuguli za kuleta kipato.
HITIMISHO:
Kwa msaada wa ushauri na tiba ya magonjwa ya afya ya akili, tembelea hospitali iliyokaribu nawe uonane na daktari bingwa wa magonjwa ya afya ya akili (psychiatrist).
Ni mimi mwenye kujali afya yako Dr Isaya Febu.
Utajuaje kama una matatizo ya akili maana saa ingine huwatokea watu ghafla ghafla na kuhisi ubongo wao ukisisimka ila huw ni watu wa kawaida sio vichaa wala wendawazimu yaan inatokeaga tokeaga mfano mimi rafiki yangu hutokea kwake akisema ukwel je inahusiana vipi ama inawezakan vip yeye anaweza kuwa na ugonjwa wa akil ingawa akiwa mzima kabixaa na hufanya shughur zake pamoja na kuendeleaa vizuri kama binadamu wengine wa kila siku
wasiliana nasi 0625305487
Ndugu naomba msaada nimuda mrefu kichwa kinaniuma nimepima BILA mafanikio hali hiyo imenipekea kujihisi upweke wakati mwingine kuwa na msongo wa mawazo nskuona nakufa wakati wowote please nisaidie
Nafikiri matatizo ya akili ni too complicated kiasi kwamba sio rahisi mtu kukutajia dalili moja au mbili tukasema ana tatizo Fulani la akili. Inahitaji muda wa kuchunguza dalili zaidi ya Moja katika maisha yake, jinsi anahusiana na watu, jinsi anafikiri,inamadhara Gani kazini au katika shughuli zake na Tabia zinginezo hatarishi. Hivyo ninsahihi kumuona/kuwasiliana na msaikolojia akusaidie kufahamu na njia za kitatua tatizo Hilo. Ni wazo nachangia ahsante.
Kutokana na hayo yote katika mazingira asilimia kubwa ya watu wanakumbwa na tatizo Hilo
Ndugu naomba msaada nimuda mrefu kichwa kinaniuma nimepima BILA mafanikio hali hiyo imenipekea kujihisi upweke wakati mwingine kuwa na msongo wa mawazo nskuona nakufa wakati wowote please nisaidie
Wasiliana nami 0625305487
Nadhani matatizo ya akili ni too complicated kiasi kwamba sio rahisi mtu akataja dalili Moja au mbili tukasema ana tatizo Fulani la akili. Inahitaji muda wa kuchunguza zaidi dalili, jinsi mtu anahusiana na watu, jinsi anafikiri, jinsi tatizo Linamuathiri kazini au sehemu yoyote katika shughuli zake, na tabia zingine hatarishi katika maisha yake. Hivyo ni lazima kuwasiliana au kukutana na msaikolojia na mshauri kwaajili ya kusaidia kutambua dalili hizo na tatizo Hilo na kutafuta utatuzi.
Nachangia wazo:AHSANTE.
Habari mimi niko na tatizo nikinywa tu pombe naanza kugombana na watu halafu kesho yake nakua sikumbuki chochote yaani napoteza kumbukumbu.
Nadhani matatizo ya akili ni too complicated kiasi kwamba sio rahisi mtu akataja dalili Moja au mbili tukasema ana tatizo Fulani la akili. Inahitaji muda wa kuchunguza zaidi dalili, jinsi mtu anahusiana na watu, jinsi anafikiri, jinsi tatizo Linamuathiri kazini au sehemu yoyote katika shughuli zake, na tabia zingine hatarishi katika maisha yake. Hivyo ni lazima kuwasiliana au kukutana na msaikolojia na mshauri kwaajili ya kusaidia kutambua dalili hizo na tatizo Hilo na kutafuta utatuzi.
Nachangia wazo:AHSANTE.
Uko sahihi mkuu…shukrani sana kwa mawazo yako
Mimi ninaomba ushauri pia namna ya kumsaidia mtu mwenye tatizo la AFYA ya akili. Ni vyakula gani anashauriwa avitumie sana?
Baba yangu anatatizo ambalo sielewi kama ni ugonjwa wa afya ya akiri au laa!
yeye huwa akiulizwa kitu anaweza ongea maneno mawili yanayohusiana na swali hilo then baada ya hapo huanza kigugumizi then huoendelea kuongea maneno yaliyotofauti kabisa na Masada husika aliyoulizwa .. msaada naombeni
Mimi ninaomba ushauri pia namna ya kumsaidia mtu mwenye tatizo la AFYA ya akili. Ni vyakula gani anashauriwa avitumie sana? Hasa Kwa vijana
Hakuna vyakula spesho kwa ajili ya kutibu magonjwa ya akili…jitahidi upate tiba ya kisaikolojia na dawa
Mimi nimeshakata tamaa yakuishi nataman kufa tu niondokee hii dunia maana ninawaza mpaka kichwa
kifua na mabega yanauma, naombeni ushauri nijue nitaiepukaje changamoto inayonikabili
Nichek 0625305487
Tiba ya afya ya akili inaitajika sana katika jamii, maana unakuta wengi wengi wanaumwa lakini hawajijui kama wanaumwa hivyo huleta mazara makubwa.
Ningependa kushauri watu kua kubali matatizo yako na chukua hatuaš¤