Damu Ni Nini?
Damu ni tishu iliyo katika hali ya kimiminika mwilini ambayo imeundwa na seli nyekundu, seli nyeupe, chembe sahani na plazma. Vitu hivyo vinavyounda damu hutengenezwa kwenye uroto unaopatikana ndani ya mifupa, uroto huo upo wa aina mbili, uroto wa njano/mweupe na uroto mwekundu. Uroto wa njano/mweupe unatengeneza seli nyeupe za damu lakini uroto mwekundu unatengeneza chembe sahani na seli nyekundu.


Leo katika makala yetu ya blogu hii tutazungumzia baadhi ya kazi za damu mwilini. Ungana nami katika kuchambua kazi hizi.
1) Kusafirisha Oksijeni Mwilini.
Chembe nyekundu za damu (red blood cells) hubeba oksijeni kutoka kwenye mapafu na kuisambaza kuelekea kwenye seli zote za mwili. Pia huchukua kaboni dioksidi kutoka kwenye seli na kuirudisha kwenye mapafu ili itolewe nje ya mwili kupitia hewa.

2) Kusafirisha Virutubisho Mwilini.
Baada ya chakula kumeng’enywa, damu husambaza virutubisho kama vile glucose, amino acids, vitamini na madini kutoka kwenye utumbo hadi seli za mwili.

3) Kuondoa Taka Za Mwili.
Damu hukusanya taka kama vile urea na kaboni dioksidi kutoka kwenye mwili na kuzisafirisha hadi kwenye figo, mapafu, au ngozi ili ziondolewe.


4) Kulinda Mwili Dhidi Ya Magonjwa.
Chembe nyeupe za damu (white blood cells) hupambana na vimelea (bakteria, virusi, fangasi). Hii ni sehemu muhimu ya kinga ya mwili.

5) Kugandisha Damu Wakati Wa Jeraha.
Damu ina chembe maalum zinazoitwa chembe sahani (platelets) ambazo husaidia damu kuganda (blood clotting) na kuzuia kuvuja zaidi unapojeruhiwa.

6) Kudhibiti Joto La Mwili.
Damu husambaza joto kutoka sehemu za ndani za mwili kwenda nje kupitia ngozi ili kusaidia mwili kudhibiti halijoto ya kawaida (37°C).

7) Kuweka Usawa Wa Maji Na PH.
Damu husaidia kudhibiti kiasi cha maji mwilini na usawa wa asidi na alkali (pH) katika mwili.


HITIMISHO:
Kwa kifupi, damu ni mfumo wa maisha wa mwili – bila damu, viungo vya mwili haviwezi kufanya kazi yao.
Rejea za makala hii:
- emedicine.medscape.com/article/1948510The%20blood%20contains%20oxygen%2C%20nutrients,of%20human%20cells%20and%20organs.
- https://open.oregonstate.education/aandp/chapter/18-1-functions-of-blood/
- https://www.blood.co.uk/news-and-campaigns/the-donor/latest-stories/functions-of-blood-transport-around-the-body/
Leave a Reply