Fangasi kwenye korodani (scrotal fungal infection) ni maambukizi yanayosababishwa na vimelea vya fangasi, hasa kundi la dermatophytes au candida.
Maambukizi haya mara nyingi hujitokeza kwenye ngozi ya korodani na maeneo ya karibu kama mapaja na sehemu za siri.
Yafuatayo ni madhara ya fangasi kwenye korodani ikiwemo:
1) Kuwashwa Na Maumivu.
Wanaume wanaweza kuhisi muwasho kwenye ngozi ya korodani ambapo muwasho huo unaoongezeka wakati wa joto au unapovaa nguo za kubana (boksa). Hali hii inaweza kusababisha maumivu kwenye ngozi ya korodani kutokana na michubuko ya kujikuna na usumbufu wa kila siku kutokana na muwasho (unaweza kupata shida kutembea, kukaa, au kufanya kazi za kila siku).
Lakini pia, fangasi wakizidi, unaweza kuhisi maumivu au hisia za kuwaka moto kwenye korodani.
2) Kuonekana Kwa Michubuko.
Mara baada ya kujikuna, vidonda kwenye ngozi ya korodani vinaweza kuonekana (Sehemu zilizoathirika zinaweza kupasuka na kutoa ngozi iliyokufa), ambavyo vinaweza kuleta hatari ya maambukizi mengine. Mfano: Maambukizi makali ya fangasi yanaweza kusababisha korodani kuvimba na kuwa na maumivu makali (orchitis).
3) Harufu Mbaya Sehemu Za Siri.
Fangasi kwenye korodani wanaweza kusababisha harufu mbaya katika eneo hilo, hali ambayo inaweza kupelekea kutokujiamini na aibu kwa mhusika hasa anapokutana na mwenza wake.
4) Kuenea Kwa Maambukizi.
Ikiwa maambukizi ya fangasi kwenye korodani hayatatibiwa, fangasi wanaweza kuenea kwa maeneo mengine ya mwili, kama vile mapaja na sehemu za ndani za mwili (systemic fungal infections).
5) Uwekundu Na Vipele Kwenye Korodani.
Ngozi ya korodani inakuwa nyekundu, na wakati mwingine hutokea vipele au mabaka meupe/mekundu.
Sababu Zinazochangia Fangasi Kwenye Korodani:
Yafuatayo ni mambo yanayomuweka mwanaume kwenye hatari ya kupata fangasi kwenye korodani:
1) Unyevunyevu Na Jasho.
Korodani zipo kwenye sehemu yenye unyevunyevu mwingi, hasa ikiwa mtu anavaa nguo zinazobana (boksa) au anashindwa kujikausha vizuri baada ya kuoga. Jasho huzalisha mazingira mazuri kwa fangasi kukua.
2) Nguo Zinazobana Sana.
Boksa au suruali zinazobana sana zinazuia mzunguko wa hewa, na kusababisha joto na unyevunyevu kuongezeka kwenye korodani. Hii hutoa mazingira mazuri kwa fangasi kuzaliana.
3) Usafi Duni.
Kutokuoga au kubadilisha nguo za ndani mara kwa mara kunaweza kuruhusu fangasi kukua haraka.
Kutumia nguo chafu (boksa) au za watu wengine pia huongeza hatari ya maambukizi ya fangasi kwenye korodani.
4) Kinga Dhaifu Ya Mwili.
Wanaume wenye kinga dhaifu kutokana na magonjwa kama kisukari, UKIMWI, au wanaotumia dawa za kudhoofisha kinga wana uwezekano mkubwa wa kupata fangasi.
5) Maambukizi Kutoka Sehemu Nyingine Za Mwili.
Fangasi kutoka kwenye mapaja, sehemu za siri, au vidole vya miguu (athlete’s foot) vinaweza kusambaa hadi kwenye korodani kwa kugusana au kupitia nguo.
6) Matumizi Ya Dawa Fulani.
Matumizi ya muda mrefu ya antibiotiki yanaweza kuharibu bakteria wazuri kwenye ngozi, na kuruhusu fangasi kuongezeka.
Steroids na dawa za kudhoofisha kinga pia huongeza hatari ya fangasi.
7) Unene Kupita Kiasi (Obesity).
Wanaume wanene mara nyingi huwa na mikunjo mingi ya ngozi ambayo inaweza kuwa na unyevunyevu, na kufanya fangasi wa ngozi kuzaliana kwa urahisi.
Jinsi Ya Kuzuia Fangasi Kwenye Korodani:
Zifuatazo ni njia zinazosaidia kuzuia maambukizi ya fangasi kwenye korodani:
1) Osha Sehemu Za Siri Mara Kwa Mara.
Tumia maji safi na sabuni isiyo na kemikali kali kuosha korodani na mapaja kila siku.
Hakikisha unajikausha vizuri baada ya kuoga, hasa kwenye mikunjo ya ngozi.
2) Epuka Unyevunyevu Sehemu Za Siri.
Baada ya kuoga, tumia taulo safi na kavu kukausha korodani na mapaja.
Ikiwa unatokwa na jasho sana, unaweza kutumia poda ya antifungal ili kusaidia ngozi kukauka haraka.
3) Vaa Nguo Za Ndani Za Pamba.
Pamba husaidia kupitisha hewa na kuzuia jasho kuzidi kukusanyika.
Epuka boksa za nailoni au polyester, kwani hufanya sehemu za siri kuwa na joto na unyevunyevu zaidi.
4) Epuka Kuvaa Nguo Zinazobana Sana.
Suruali na boksa zinazobana sana zinazuia hewa kupita na kuongeza joto, ambalo ni mazingira mazuri kwa fangasi kuzaliana.
5) Badilisha Nguo Za Ndani Kila Siku.
Vaa boksa safi kila siku, na ikiwa unatokwa na jasho nyingi, ibadilishe mara mbili kwa siku.
6) Epuka Kushiriki Nguo Au Taulo Na Wengine.
Fangasi wanaweza kuambukizwa kupitia nguo, taulo, au mashuka ya kitanda, hivyo hakikisha unatumia hivyo vitu vyako binafsi bila kushea na wengine.
7) Tumia Poda Au Dawa Ya Kuzuia Fangasi Ikiwa Una Historia Ya Tatizo Hili.
Ikiwa mara kwa mara unapata fangasi, unaweza kutumia poda za antifungal au krimu kama Clotrimazole ili kuzuia maambukizi.
8) Kuimarisha Kinga Ya Mwili.
Kula vyakula vyenye vitamini na madini muhimu, kama vile vyakula vya probiotiki (yogurt), mboga za majani, na matunda.
Epuka matumizi ya muda mrefu ya antibiotiki bila ushauri wa daktari, kwani zinaweza kuharibu bakteria wazuri wanaosaidia kuzuia fangasi.
HITIMISHO:
Fangasi kwenye korodani ni tatizo linaloweza kusababisha usumbufu mkubwa, lakini linaweza kutibiwa kwa urahisi ikiwa litagundulika mapema. Ni muhimu kutafuta msaada wa matibabu ili kuhakikisha afya bora na kuepuka madhara zaidi.